Ruim 835 kilometer aan Friese wateren en oevers opgeruimd tijdens Skjin Wetter

11 oktober 2021

Ruim 835 kilometer aan Friese wateren en oevers opgeruimd tijdens Skjin Wetter

Van zaterdag 2 oktober tot en met 9 oktober hebben ruim 30 organisaties met ruim tweeduizend Friese vrijwilligers de grote schoonmaakactie Skjin Wetter gehouden. In zes Friese gemeenten werd deze week de wateren en oevers schoongemaakt. In totaal is er tijdens de actieweek maar liefst 835 kilometer aan grachten, kanalen, sloten, meren en oevers schoongemaakt. Het doel van de actie is om mensen bewust te maken van de hoeveelheid afval die in het oppervlaktewater terecht komt en de effecten hiervan.

De locaties waar de Skjin Wetter schoonmaakacties plaatsvonden zijn de gemeenten Dantumadiel, De Fryske Marren, Harlingen, Noardeast-Fryslân, Smallingerland en Waadhoeke. Skjin Wetter is een initiatief van deze zes gemeenten, Wetterskip Fryslân en de Friese Milieu Federatie. De organisatie is blij met de hoeveelheid deelnemers én de hoeveelheid opgeruimde kilometers. Simon Bijlsma, projectleider Skjin Wetter: “De laatste jaren hebben we een groei van ongeveer 100% per jaar doorgemaakt op het gebied van het aantal vrijwilligers, van ruim 100 in 2017, naar 2000 nu! Daarnaast hebben alle vrijwilligers totaal 835 kilometer aan wateren en oevers schoongemaakt. Het is prachtig om te zien dat steeds meer Friezen bezig zijn met het opruimen van de eigen omgeving.”

Activiteiten in Fryslân

In zes Friese gemeenten werd dit jaar door ruim tweeduizend vrijwilligers opgeruimd. Dit jaar is gekozen voor een speciaal programma dat is afgestemd op de corona-maatregelen. In de eerste jaren werd Skjin Wetter op één dag georganiseerd. Net als vorig jaar gingen vrijwilligers echter de hele week op pad om schoon te maken.

Educatie

Naast de opruimacties is er dit jaar ook een educatieve theaterles samengesteld voor het voortgezet onderwijs. De leerlingen van de 24 klassen die deelnamen aan de theaterles ‘Escape from Water’ kregen op een interactieve en humoristische manier les over de gevolgen van zichtbare en onzichtbare verontreiniging van het oppervlaktewater en de gevolgen hiervan.

Webinar

Op 6 oktober werd er een speciaal Skjin Wetter webinar georganiseerd over plastic soep. Schrijver en politicoloog Michiel Roscam Abbing, van de Plastic Soup Foundation, heeft tijdens de lezing van alles verteld over het effect van de plastic soep en zogeheten microplastics. De schadelijke effecten voor mens, dier en milieu worden hiervan steeds duidelijker. Terugkijken is mogelijk, dat kan op: https://www.samenfryslanschoon.frl/skjin-wetter/

De acties per gemeente:

• Dantumadiel en Noardeast-Fryslân
  In de gemeente Dantumadiel heeft wethouder Gerben Wiersma maandag 4 oktober de Skjin Wetter actie bijgewoond in Feanwâlden. Samen met MDT Fryslân ‘Zoek het uit!’ ging hij de wateren van het Bûtefjild schoonmaken: “It is geweldich dat dizze minsken sa’n goed foarbyld jouwe. Wat soe it moai wêze as wy mei elkoar in bytsje minder rommel efterlitte soene, sadat ús neiteam ek yn in himmele wrâld telâne komt.” Woensdag 6 oktober ging wethouder Jelle Boerema van de gemeente Noardeast-Fryslân, samen met Jan van Weperen, lid van het dagelijks bestuur van Wetterskip Fryslân, en jeugddijkgraaf Merel Fiets leerlingen al suppend helpen met opruimen rond het Dockinga College in Dokkum. De wethouder is enthousiast over de opruimactie: “We zijn ontzettend blij met de betrokkenheid van zoveel mensen bij het opruimen van troep uit het water. In het bijzonder is het mooi dat leerlingen van het voortgezet onderwijs zich inzetten bij deze opruimactie. Er wordt nog wel eens met het vingertje gewezen naar jeugd, maar heel veel jongeren geven juist om het milieu. Dat laten ze nu zien en daar ben ik trots op!”

  De hele week waren er speciale Skjin Wetter acties in de gemeenten. BSO De Westereen, Sociaal Links / Supporters van Schoon D’diel, MDT Fryslân, Piter Jelles Dalton Dokkum, Dockinga College, Lauwers College Kollum, STRONG2BFIT en Vitaleer gingen aan de slag in de twee gemeenten.

• De Fryske Marren
  In gemeente De Fryske Marren heeft wethouder Irona Groeneveld op zaterdag 2 oktober de opruimactie in Echtenerbrug bijgewoond. Daar heeft SkjinmeiSkries al suppend de wateren bij het dorp opgeruimd. Wethouder afval Irona Groeneveld: “Wij doen er alles aan om onze gemeente zo schoon mogelijk te houden. Samen kunnen we het verschil maken en iedereen kan zijn/haar steentje bijdragen in de strijd tegen de gigantische hoeveelheden afval die jaarlijks in de natuur, maar vooral ook in het water terechtkomt.” Op zaterdag 9 oktober heeft wethouder Roel de Jong de opruimactie van duikersvereniging Moby Dick bijgewoond. De duikers hebben het centrum van Lemmer opgeruimd. Al duikend tussen de aangemeerde boten zijn de grachten weer netjes gemaakt.

  De hele week waren er speciale Skjin Wetter acties in de gemeente. Het Zeekadettenkorps van Lemmer, K.V. de Kanoniers, Zuyderzee Lyceum Lemmer, Daltonschool Sint Jozef, WSV Sleattemermar, Duikvereniging Moby Dick en SkjinmeiSkries gingen de gehele week aan de slag.

• Harlingen
  In de gemeente Harlingen heeft wethouder Harry Boon op maandag 4 oktober het startsignaal gegeven voor de opruimactie van RSG Simon Vestdijk: “Dit is een dag waarop veel mensen er samen voor zorgen, dat het water in onze omgeving een stuk schoner is geworden. Dat voelt altijd goed. Elk jaar weer. Belangrijker nog is de dagelijkse aandacht voor wat je doet met dat stukje plastic in je handen en bewust kopen van alternatieven voor bijvoorbeeld plastic.”

  De hele week waren er speciale Skjin Wetter acties in de gemeente. Waterscoutinggroep Caspar di Robles, HarnsUp, Beweegteam Harlingen, Zeekadetkorps Harlingen, RSG Simon Vestdijk en de Maritieme Academie Harlingen zijn de gehele week aan de slag gegaan.

• Smallingerland
  In de gemeente Smallingerland zijn het Drachtster Lyceum OSG Singelland, CSG Liudger en De Wâldswalkers aan de slag gegaan. Dorinda Hijszeler van de gemeente Smallingerland heeft daar samen met leerlingen van het Singelland en studenten van het Friesland College het evenement afgetrapt. De leerlingen van het Singelland hebben het opgeruimde afval aangeleverd, waarna de studenten van het Friesland College er prachtige kunst van hebben gemaakt. De kunst is tentoongesteld op het Museumplein in het centrum van Drachten.

• Waadhoeke
  In de gemeente Waadhoeke hebben wethouder Jan Dijkstra en Annet van der Hoek, dagelijks bestuurslid Wetterskip Fryslân, samen het startsignaal gegeven voor de opruimactie op 9 oktober in Franeker. Samen met een grote groep vrijwilligers van verschillende organisaties hebben zij daar de wateren rond en in de stad aangepakt.

  De hele week waren er speciale Skjin Wetter acties in de gemeente. Zo gingen HSV De Deinende Dobber, De Skûle, Kanovereniging, SUPaway, het COA, CSG Ulbe van Houten en Scouting Andromeda op pad om schoon te maken.

Zwerfafval

Jaarlijks belanden miljoenen tonnen plastic afval in de zee. Dat afval is deels afkomstig van wat er op straat wordt weggegooid, maar ook resten van verpakkingsmaterialen die verwaaien, zoals bouw- en landbouwplastic. Deze zorgen regelmatig voor het verstoppen van gemalen. Het afval dat in Fryslân wordt weggegooid belandt voor een deel in zee en draagt zo bij aan de plastic soep. Deze plastic soep is een groot, globaal probleem. Het afval dat op straat wordt gegooid komt door verwaaiing in grachten, vaarten en kanalen terecht en uiteindelijk ook in zee. Zo draagt het zwerfafval bij aan de plastic soep. Het plastic valt uiteindelijk uiteen in microplastics die in dieren terecht komen en zo worden opgenomen in de wereldwijde voedselketen. Veel zeedieren worden bovendien ziek en sterven door het eten van grotere stukken plastic. Dit kan voorkomen worden door de eigen omgeving schoon te houden.

Het belang van schoon water

Voor Wetterskip Fryslân zijn evenementen zoals Skjin Wetter belangrijk. Schoon water is essentieel voor de volksgezondheid en het milieu. Daarnaast leidt het afval wat hier in de wateren terecht komt niet alleen tot vervuiling van de Friese wateren, maar zal uiteindelijk leiden tot de bijdrage van de plastic soep in verschillende zeeën rond de wereld.

Meer informatie is te vinden op: https://www.samenfryslanschoon.frl/skjin-wetter/